Intelligentie is niet eenvoudig te definiëren. Het probleem is dat intelligentie niet zichtbaar is. Daarmee wordt intelligentie datgene wat je meet. Dus bijvoorbeeld de handigheid waarmee cijferreeksen en andere numerieke tests worden uitgevoerd, wordt dan numerieke intelligentie.
Betekenis van intelligentie
Je kan intelligentie op verschillende manieren uitleggen, bijvoorbeeld:
- probleemoplossend vermogen
- aanwezige kennis en ervaring
- aanpassingsvermogen aan nieuwe situaties
- vermogen om aan de eisen van de omgeving te voldoen.
Dit geeft aan dat er verschillende vormen van intelligentie zijn die relevant (kunnen) zijn in werksituaties.
Verschillende vormen van intelligentie
Intelligentie bestaat uit meerdere onderdelen met ieder hun specifieke eigenschappen. De meeste assessments bevatten cognitieve tests. Deze tests geven een indicatie voor de kristallijne en vloeibare intelligentie.
Kristallijne intelligentie
deze intelligentie is de enige vorm van intelligentie die kan toenemen met de leeftijd aangezien er soms een relatie is met ervaring. Taalvaardigheid, woordkennis en vaardigheden om problemen op te lossen worden gedeeltelijk opgebouwd gedurende het actieve leven.
Vloeibare intelligentie
heeft betrekking op abstract redeneren, logisch redeneren en het probleemoplossend vermogen in nieuwe situaties. Vloeibare intelligentie heeft gemiddeld genomen een maximum rond het 20e levensjaar. Daarna neemt het af met zo’n half procent per jaar.
Andere vormen van intelligentie zijn visuele perceptie, korte en langetermijngeheugen en snelheid van informatieverwerking. Ook deze intelligentievormen nemen na een top rond 20-jarige leeftijd af.
Lees hier meer over het effect van leeftijd op intelligentie.
Is intelligentie erfelijk?
Intelligentie is wel degelijk erfelijk zegt Posthuma in haar proefschrift. Ze beschrijft dat verschillen in IQ voor wel tachtig tot negentig procent aan erfelijke factoren liggen.
Wetenschappers hebben onderzoek gedaan naar de erfelijkheid van intelligentie door te kijken naar het IQ van tweelingen. Uit de studies is gebleken dat ongeveer 70% van het IQ erfelijk is en dat de overige 30% door omgevingsfactoren wordt bepaald.
Wat bepaalt nog meer intelligentie? Gezondheid, slaap, beweging, kwaliteit van het onderwijs en andere omgevingsfactoren kunnen de intelligentie beïnvloeden.
Zo zullen kinderen die onvoldoende slapen of een ongezond voedingspatroon hebben minder goede schoolprestaties neerzetten.
Is intelligentie meetbaar met een cognitieve test?
Het hele korte antwoord is ‘ja’. Maar neem de volgende overwegingen mee.
- Een cognitieve test meet slechts een relatief klein onderdeel van de intelligentie. De inzet van meerdere typen tests geeft een betrouwbaarder beeld.
- Realiseer je ook dat een cognitieve test geen zekerheid geeft. Het is een indicatie.
- Ook vinden wij het belangrijk dat een kandidaat in een assessment de mogelijkheid krijgt tot herkansing.
Bekijk daarom altijd de resultaten van cognitieve tests in de context. Het is waardevolle informatie in het gesprek met de kandidaat.
